Geri dönüşüm Diyarbakır'a ne zaman uğrayacak?

Bu yazı biraz da öncekinin devamı niteliğinde. Şimdi dünyayı kendinden ibaret sananlar "bu mu derdin?" diyecek belki ama beni rahatsız eden bir mesele bu. Evimde her gün birçok şeyi çöpe atıyorum. Eeee diyen varsa sorun şu. Aslında bunları çöpe atmamam lazım. Plastik şişeleri, deterjan kutularını atarken içim acıyor. Hele cam şişeler. Onlar kullanılamaz mı tekrar. Çocukların okulda kullandıkları defterleri ve kitapları da ne yapacağımı bilemiyorum. Evde yığılmış duruyorlar. Son olarak da eski pilleri çöpe atmamamız gerektiğini biliyoruz. İçinde toprağa zarar veren maddeler var ama ben evdeki sayıları yüze yaklaşan eski pili de ne yapacağımı bilemiyorum. Eski saç kurutma makinesini ne yapayım peki? Çöpe mi atayım. Eskici demeyin, almıyorlar.

Sayın Diyarbakır Belediyesi yetkilileri. Geri dönüşüm diye bir şey var. Artık bunu görmezden gelmeyin lütfen. Her şeyi çöpe atacak kadar zengin değiliz biz. Göstermelik bir iki yerde kutular olabilir ama ciddi bir düzenleme yapalım lütfen. Mesela her mahallede belli günlerde kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli eşya veya pil gibi şeyler toplanabilir. Halkı da biraz bilinçlendirmek yeterli olacaktır. İsterse katılmayan yine katılmasın. Belki de yapılıyordur böyle şeyler ama benim gibi ilgili biri bile duymadıysa o zaman da tanıtımda problem var demektir. Zaten geçen gün üzerinde geri dönüşüm işareti olan bir kamyon gördüm. Üzerinde Çevsan Atık yazıyordu ama ne zaman ne topluyorlar bilmiyorum.

Çok zengin sandığımız Avrupa ülkelerinde belediyenin renk renk kovalarla her şeyi ayrı ayrı topladığını hatta eski kıyafetlerin bile ayrılan kutuya atıldığını görmüştüm. Bazı ülkelerde Oxfam diye bir kurum var mesela. Eski ama kullanılabilir kıyafet, kitap, CD ne varsa götürüp teslim ediyorsunuz. Onlar da genelde yoksul olan müşterilerine çok ucuza satıyorlar. Sonra da kazandıkları parayı yardım amaçlı kullanıyorlar. İki şekilde de insanlara faydalı oluyorlar yani. Düşünün bizde bunlara ihtiyacı olan çok daha fazla kişi var ama benim kıyafet vermek istediğim hiç bir kurum eski kıyafetleri kabul etmedi. Tamam biz ihtiyaç sahibi birilerini bulabiliriz ama belli bir kurum olsa da gerçekten ihtiyacı olanlar buraya gidebilse daha iyi olmaz mıydı? Türkiye'de bazı belediyelerin böyle hizmetleri var bildiğim kadarıyla. Mesela Küçükçekmece Belediyesi Yaşam Sevinci Merkezi. Aşağıdaki resim Amerika'da Utah'tan. Eski kıyafetleri bu kutuya atıyorlar. Orada buradan daha mı fazla yoksul var sizce?

Hayal ama gerçek olması çok mu zor?

Diyarbakır'la ilgili hep iyi şeyleri yazdım bu güne kadar. Eksiklikler yok mu peki? Tabii ki var. Her şehirde olduğu gibi. Benim en büyük derdim ulaşım. Belediyeden birileri yazılarıma bir gün denk gelir umuduyla düzeltilmesi gereken bazı şeyleri yazmaya karar verdim ben de. Bir umut ne de olsa.

-Sorun: Diyarbakır'da en büyük sorun ulaşım. Bir yerden diğerine gitmek çok zor. Binlerce araç yollarda. Trafik İstanbul'la yarışır gibi. Bunlara yer bulmak için devamlı yeni yollar yapılıyor.

Hayalim: Arabalara yol açmak yerine insanların arabaya ihtiyaç duymayacağı bir toplu taşıma sistemi gerekiyor. Diyarbakır dümdüz bir şehir bazı yeni yerleşim yerleri hariç. Tramvay sistemi harika olurdu. Metro gibi her tarafı delik deşik etmek de gerekmiyor.

-Sorun: Otobüsler nereden nereye gider, ne zaman gider belli değil. Aynı yere bir ay sonra gittiğinizde durak değişmiş oluyor.

Hayalim: Her durağın üzerinde Avrupa'daki gibi haritalı anlatımıyla otobüslerin nereye gittiğinin belirtilmesi. Hatta ışıklı panolarda kaç dakika sonra geleceğinin yazılması. Çok şükür okuma yazma bilenlerin oranı artık oldukça fazla. Duraklar da bir oraya bir buraya alınmasın. Belediyecilik durak değişirken bile halkın fikrini sormak demektir. Diyarbakır Belediyesinin internet sayfasında otobüslerin nereye gittiği yazıyor ama pek açık değil. Daha açık, haritalı bir anlatım olabilirdi aslında.

Londra otobüslerinin nereye gittiğini buradan bile biliyoruz.

Sorun: Yollar tek kelimeyle berbat. Şehir dışına gidip gelince insan daha iyi anlıyor bunu. Neden yollar delik deşik acaba?

Hayalim: Her yağmurda erimeyen iyi malzeme kullanılması. Yolları işinin ehli ve vicdan sahibi insanların yapması. Yapılan yollar bir ay sonra yağan yağmurda delik deşik olduğunda yapan firma ceza falan ödüyor mu acaba? O yolları ben yapsam her gelip geçtiğimde utanırdım.

Kışın en sık gördüğüm manzara

Sorun: Bu sıcakta otobüs durakları camdan. İnanabiliyor musunuz? Belki cam değil de plexiglass falan ama yine de aynı. İnsanlar durağın köşesindeki demirin incecik gölgesinde duruyor. Tamam Avrupa'daki duraklar gibi ama Avrupa'da ortalama hava sıcaklığı yazın 25 derece. Burada 40.

Hayalim: Durakları tasarlarken iklimi de göz önüne alın lütfen. En azından gölgelik alanı arttıracak şekilde durak yapılabilir. Tabii ideali soğutma sistemi de olması. Bir de insanımız kırılacak bir şey gördü mü dayanamıyor galiba. Otobüs duraklarını lütfen camdan yapmayın.

40 derece sıcakta burada beklenir mi?

Sorun: Yollardaki yükseklikler hem arabalara hem de insan sağlığına zarar. Hoplaya hoplaya içimiz dışımıza çıkıyor.

Hayalim: Tabii ki dileğim insanların bunlara ihtiyaç duymayacak şekilde araba kullanması ama bu şimdilik mümkün görünmüyor. O zaman yükseklikler standart olmalı. Şoförün görebilmesi için farklı bir renkte olması da şart.

Bütün bunlar bir gün olacak tabii ki. Eminim olacağına ama ne zaman? İşte onu bilemiyorum. Belediyede bu işlerle uğraşanlara Avrupa'da bir büyük şehirde toplu taşımacılığı kullanmalarını ve sonra da gelip Diyarbakır'da bir yerden bir yere gitmelerini  öneriyorum. Ben doğduğumdan beri buradayım. Elin memleketlerinde istediğim yere gitmekte daha başarılı oluyorum da.

AHMET ARİF- Engerekler ve çıyanlar hala var ne yazık ki.

Seni, baharmışsın gibi düşünüyorum,
Seni, Diyarbekir gibi,
Nelere, nelere baskın gelmez ki
Seni düşünmenin tadı...

Bir insan tek bir kitap yazıp nasıl bu kadar ünlü olur? Bence şöyle. Genelde şairlerin kitaplarında birkaç güzel şiir vardır. Gerisi sıradan karalanmış yazılar gibi gelir bana. Oysa Ahmet Arif o tek kitabında bütün ömrünce yazdığı en güzel şiirleri biriktirmiştir. Ciltler dolsun diye her aklına geleni yazmamış, seçici davranmış belli ki. Geçenlerde okuduğum bir yazı beni çok üzdü ama. Oğlunun söylediğine göre yeni şiirleri de varmış ama yıllarca şiirleri yüzünden gördüğü eziyetten olsa gerek hiçbirini yazıya dökmemiş. Hepsini aklında tutuyormuş. Yazamadan da kalp krizi geçirmiş. Çok yazık.

Ahmed Arif, 1927’de Diyarbakır'da dünyaya geldi. Şiirlerinde hep ezilen insandan yana oldu ve ezilenlerin kardeşliğine vurgu yaptı. Şiirlerinin toplandığı tek kitabı Hasretinden Prangalar Eskittim 1968'de yayınlandı. Türkiye'de en çok basılan kitaplar listesindedir. Ankara'da 1991 yılında yaşamını yitirdi.

Diyarbakır ne alemde?

Tarihi Ulu Cami Diyarbakır

Diyarbakır'dan bir ses vermek istedim sadece. Son yılların en serin yaz mevsimini geçiriyoruz bu yıl. Tabii Ağustos ayında bir sürprizle karşılaşmazsak.

Ramazan'ın da etkisiyle sokaklar gündüzleri bomboş. Geceleri ise iftardan 1 saat kadar sonra insanlar atıyor kendini dışarı. Sakin bir Ramazan ayı geçiriyoruz. Huzurlu olmayı özlemişim. Havalar da iyi gittiğine göre Allah'tan başka ne isterim ki.

Temmuz ne zaman geldi?

Bu yıl Temmuz çok mu çabuk geldi acaba? Yoksa bana mı öyle geliyor? Her yıl olduğu gibi yine güzel, sıcak havamıza kavuştuk çok şükür. Bir yabancıya telefonda buradaki hava sıcaklığını söyledim. "That's impossible. You must be kidding" dedi. Tabii onun yaşadığı yer 25 derece. "Şaka yapmıyorum. Az bile söyledim. Sen Ağustos'ta bir gel de gör, şaka mı yapıyormuşum" dedim ona.

Bu Ramazan'da dışarıda çalışacaklar için ciddi bir hayati tehlike var bence. Çocukluğumda Ramazan ayı yaza denk geldiğinde bir yaşlı tanıdığı kaybetmiştik. Allah rahmet etsin adamcağız tabii ki o zamanlar klimasız olan kalabalık şehir içi otobüste Temmuz ya da Ağustos ayında hem de oruçlu olunca kalp krizi geçirmişti. Mekanı cennet olsun. Bu olayı hiç unutamıyorum. Umarım bu yıl böyle şeyler olmaz. Biz ne de olsa dışarıda değiliz. Her yerde de klima var ama bence insanlar oruç tutacaksa en azından işlerini hafifletmeli mümkünse. Bence işverenler de biraz insaflı olmalı. Bazen öyle olaylara şahit oluyorum ki gerçekten "insaf" diyorum.

Diyarbakır'a Akdeniz'i istiyorum.

Bugün Akdeniz'e bakarken içimden geçenler bunlar işte. Diyarbakır'ı seviyorum ama Akdeniz ne güzel bir deniz Allah'ım. Işıl ışıl, masmavi. Başka denizler hatta okyanuslar gördüm ama Akdeniz'e hayranım. Günlerce bakabilirim böyle. Atalarım Akdeniz'i görmediler mi acaba? Şöyle bir ucuna da onlar yerleşse olmaz mıydı? Gerçi burada yaşayanlar denizin farkında bile değiller sanki. İnsan bir şeyi sürekli görünce ne kadar harika olduğunu anlamıyor galiba. Yoksa gemilerin bu harikulade denize çöplerini boşaltmalarına, paragöz uyanıkların etrafına türlü türlü çirkin yapılar dikmelerine izin vermezlerdi. Ben buralı olsam turistlerden çok para alırdım. Böyle üç kuruşa yetmiş iki milletin buraya gelip ortalığı kirletmesine de izin vermezdim. Ben de kime diyorsam bunu. Her gelişimde gördüklerime ben üzülürken onlar nasıl daha fazla kazanacaklarının derdinde. Ben Alanya'lı olsam memleketimi her gördüğümde kahrolurdum mesela. Ağaçlık alan kalmamış. Ne güzel cennet gibi bir yerdi halbuki. Neyse ben de Diyarbakır'ı kurtardım da sıra Akdeniz'e geldi. Artık onu da o bölgedekiler düşünsün.

UNESCO Dünya Kültür Mirası uzmanları Diyarbakır’da

Bildiğiniz gibi Diyarbakır Surları UNESCO Dünya Kültür Mirasına aday.Türkiye sınırları içinde UNESCO Dünya Mirası listesine kayıtlı 14 yer var. İstanbul'un tarihi yarım adası, Göreme, Kapadokya ve Çatalhöyük gibi. Diyarbakır surlarının bu listeye alınmasına katkı sağlayacak etkinliklerden biri de 10-13 Nisan 2013 tarihleri arasında yapılmakta olan 'ICOMOS -ICOFORT Diyarbakır Toplantısı'.

Dicle Üniversitesi Kongre Merkezi 

ICOMOS, Uluslar arası Anıtlar ve Sitler Konseyi, ICOFORT ise Uluslar arası Savunma Yapıları ve Askeri Miraslar Bilimsel Komitesi anlamına geliyor. Daha önce dünyanın çeşitli yerlerinde toplantılar düzenlemişler. Türkiye’de ilk toplantı Diyarbakır’da yapılıyor. İtalya, Yunanistan, A.B.D. gibi farklı ülkelerden gelen akademisyenlerin katılacağı toplantıları ve sunumları izlemek isteyenler için adres Dicle Üniversitesi Kongre Merkezi B salonu.

Dicle Vadisi

Aşağıdaki haberi bugün Nvmsnbc sayfasında okudum. Bana çok ilginç geldi. Yıllardır Dicle Nehri çevresinin Diyarbakır'ın en güzel yeri olduğunu düşünürüm. Burada neden sadece gecekondular olduğunu da merak ederim. Sanırım bunu fark edenler olmuş sonunda. Umarım bu bölgeyi düzeltmekle kalmaz, oradaki korkunç durumdaki gecekondular yerine insanlara daha yaşanabilir evler de verirler.

"Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Diyarbakır'a Dicle Nehri ile bütünleşen yeni bir şehir kuracak.
Bakanlık yetkililerinden alınan bilgiye göre, hem kentsel dönüşümüne destek vermek hem de riskli binalardan kurtulmak için Diyarbakır'a yeni şehir inşa edilecek.
Bakanlık, bu amaçla tasarım çalışmaları yapmaya başladı. Dicle Nehri ile bütünleşecek yeni şehirde, yaklaşık 500 bin kişilik konut alanları yer alacak.
''Dicle Vadisi'' adı verilmesi planlanan yeni şehirde, yeşil alanlar, büyük meydanlar, sosyal donatılar, sağlık, eğitim tesisleriyle turizm ve alışveriş merkezleri de bulunacak."

Marka şehir Diyarbakır – Gezi rehberi

Diyarbakır bu son gelişmelerden sonra son derece popüler bir şehir oldu. Yıllardır buraları merak edip de gelmeyenler için şimdi tam zamanı. Misal bugün sıcaklık 29 derece. Herkes yazlık gömlekleriyle geziyor. En ideal gezme zamanı yani. Unutmayın ki milattan önce 700 yılında kurulan Diyarbakır Hurriler, Asurlular, Medler, Romalılar, Bizanslılar, Emeviler, Abbasiler, Oğuzlar, Selçuklular ve Osmanlılardan kalma zengin bir tarihsel mirasa sahip.

Diyarbakır klasikleri:

Yemek: Kaburga dolması, kibe bumbar, içli köfte, ayvalı kavurma

Tatlı: Peynirli kadayıf

İçecek: Yayık ayranı, meyan kökü şerbeti (Tadının iyi olduğuna garanti veremem. Kokusu yüzünden ben hiç içemedim.)

Kahvaltı: Hasan Paşa hanı içerisindeki kahvaltıcılar

Diyarbakır sur içi gezi rehberi: Aşağıdaki eserlerin hepsi sur içi bölgesinde olduğundan birbirlerine yürüme mesafesindedir.

Diyarbakır surları: Bunun için fazla uğraşmanıza gerek yok. Eski Diyarbakır yani sur içinde kafanızı kaldırmanız yeterli zaten. 5 km uzunluğunda olduğu söyleniyor.

Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi: Eski Diyarbakır’ın avlulu evlerine çok güzel bir örnek.

Esma Ocak evi: Bu da eski evlerin çok iyi korunmuş bir örneği.

Camiler: Özellikle Ulu Cami Türkiye’nin en eski camilerinden biri. Taş işçiliği bir harika. Avlusunda da bir güneş saati var. Ayrıca Behrampaşa Cami ve Nebi Camiiyi de gezmeyi unutmayın.

Kiliseler: Surp Giragos kilisesi yeni restore edildi. Mart Thoma, Meryemana, Kırklar Kilisesi ve Mart Pityon Kiliseleri de görülebilecek yerler arasında.

Hanlar: Hasan Paşa hanında kahvaltı edip, Deliller hanında da bir kahve ya da çay içebilirsiniz mesela.

Çarşılar: Peynirciler ve yoğurtçular çarşısı, Sipahi çarşısı, Aşifçiler çarsısı

Ayrıca sur dışında On Gözlü Köprü’yü de unutmayalım. Dicle Nehri üzerinde çok eski bir köprü çünkü.

Diyarbakır yakınlarında mutlaka görülmesi gereken eserler: Eğil Peygamber mezarları, Eğil Kral mezarları, Silvan Hassuni Mağaraları

Tabii Diyarbakır’ı sadece sur içinden ibaretmiş gibi düşünmeyin. Gelmişken sizleri modern Diyarbakır’a da bekliyoruz. Ofis, Diclekent, Urfa yolu civarında da bir gezi fena olmaz hani.